Lezingen

Centurial
ècht op bewijs gebaseerde genealogische software

Spreker: Fouke Boss

Dinsdagavond 15 februari 2022 was een select gezelschap aanwezig voor de uitleg over het, in ontwikkeling zijnde, genealogische computerprogramma Centurial.
De enthousiaste spreker, Fouke Boss, zelf stamboomonderzoeker maar vooral software-ontwikkelaar vertelde hoe hij zelf, na gebruik van enkele bestaande programma’s, behoefte kreeg aan een programma waar meer terug was te vinden over de echtheid van de gegevens, de bronnen. Hij kwam op het idee de bronnen te gebruiken als basis van de invoer.

Tenslotte is bijvoorbeeld een geboorteakte, een document met veel gegevens maar op het moment dat het als tekst op internet beschikbaar komt is er al iemand geweest die het document heeft geïnterpreteerd. De zoon van Hendricus krijgt een patroniem mee in veel gedaantes als Hendrikuszn, Hendriks of Henkzn. Maar ook Hendrixs, Hendrikx, etc. Wat staat er nu precies in ons document, onze enige echte bron?

,

Fouke ontwikkeld een stukje software dat de gebruiker laat zien welke transcriptie de juiste is, kijkend naar het origineel. Daarbij worden de gegevens gebaseerd op bewijs niet, of minder, op conclusies. Gedurende zes jaar ontwikkelde Fouke Boss zijn programma tot wat het nu is: Centurial v1.24. Nog lang niet af maar ver genoeg, vind hij, om een kleine betaling te verlangen voor het gebruik van zijn software (niet voor de gratis demo).

 

Fouke legde uit dat verzamelen van gegevens, uit welke bron dan ook, nog geen bewijs is. Informatie wordt door correlatie bewijs. Door elke keer naar de samenhang in onze gegevens te kijken, ontstaat een beeld op basis van bewijs. Daar wil Centurial ons mee helpen.

De genealoog stelt zich elke keer onderstaande vragen tijdens een onderzoek:

• Wat is de onderzoeksvraag?
• Welk bewijs is er beschikbaar?
• Zijn er conflicten in het bewijs?
• Hoe wegen we het bewijs?
  • Bron: Origineel, Gedupliceerd Origineel, Afgeleid, Geschreven
  • Bewijs: Direct, Indirect, Negatief
  • Bewering: Primair of Secundair
• Welk bewijs vormt een plausibel geheel?
• Pas dan conclusie trekken.
• Nieuw bewijs? Dan misschien ook nieuwe conclusie!

 

De onderzoeker komt dus met behulp van Centurial tot een conclusie. In één project zie je alle gegevens bij elkaar. Bronnen, scans en foto’s, bewijs en conclusies. Vaak dezelfde conclusies (soms betere!), maar dan helemaal evidence-based. En altijd kan je direct van conclusie via bewijs terug naar de informatie in de bron.

We kunnen constateren dat Centurial in de toekomst zeker een plaats zou kunnen innemen tussen andere genealogische computerprogramma’s. Daar is het nu nog te vroeg voor. Genealogen willen niet alleen namen en jaartallen op het scherm zien, maar ook graag op papier in de vorm van een publicatie al dan niet op basis van conclusies of bewijs.
Maar serieuze genealogen, die geïnteresseerd zijn in en zich bewust zijn dat een onderzoeksproces op basis van bewijzen heel boeiend kan zijn, zullen graag de ontwikkelingen van Centurial volgen.

Wil je meer weten? Kijk eens op de website https://www.centurial.net. Daar staat een demo en de geïnteresseerde lezer vindt hier veel uitleg in tekst en video!

Reacties van aanwezigen bij de lezing

Van Nico
De lezing op zich was helder en interessant. Ik ben zeker van plan te gaan oefenen met de demoversie. Mijn persoonlijke indruk is dat een behoorlijk tijdrovende methode is om een ‘stamboom’ in elkaar te zetten. Heel interessant vind ik dat je alle mogelijke bronnen inzichtelijk bij elkaar verzamelt en terug kunt vinden. Jammer is dat de uitvoermogelijkheden nog ontwikkeld moeten worden. Een minpuntje is dat er een prijskaartje van € 20,- p/j aan hangt in plaats van een eenmalig aankoopbedrag, zoals bij GDP. Toen ik naar huis liep viel me de vraag te binnen: ‘Wat als je na een aantal jaren het abonnement opzegt. Ben je dan al je gegevens kwijt?”.

Van Paul
De beste man sprak erg snel en was voor mij nauwelijks te verstaan. Dat verbeterde niet toen ik hem daarop wees in de pauze. Het programma Centurion is echt een programma voor bronnenfreaks. Niets voor mij, maar daar kon de spreker niets aan doen.

Van Peter

Ik vond het boeiend.
Het programma is bedoeld voor professionals cq wetenschappers en ook nog niet uitontwikkeld. Kortom, voor de toekomstige eredivisie. Rustige spreker, maar spreekt wel een zachte stem.